HPV nedir?
HPV (Human papilomavirus enfeksiyonu) virüsü, 100’den fazla tipi bulunan, daha çok cinsel yolla bulaşan ve kadınlarda siğil, rahim ağzı ve vajina kanserine yol açabilen bir virüstür. Siğiller en sık genital bölgede görülür ama vücudun her yerinde çıkabilir. HPV’nin %80-90’ı genelde kendiliğinden kaybolur. HPV virüsü çok sık görülür ve kolay bulaşır. HPV ile serviks kanseri arasındaki ilişki güçlüdür. HPV enfeksiyonu geçiren kadınların rahim ağzı kanserine yakalanma riski çok fazla artmaktadır.
Cilde temas yolu ile bulaşır, virüsün ana bulaşma yolu cinsel ilişkidir. Enfekte bir kişinin penis, skrotum vajina veya dış genital bölgesi ile temas sonucu bulaşır. Prezervatif kullanmak önerilse de bulaşmayı her zaman önlemez çünkü virüs prezervatif dışında kalan vücut bölgelerinden de temasla bulaşabilir. HPV enfeksiyonu genellikle belirtisizdir. Enfeksiyon bazen kondiloma akuminata (genital siğil) şeklinde kendini gösterirken, genellikle hücresel değişiklikler olarak ortaya çıkar. Bu hücresel değişiklikler ancak rahim ağzı kanser tarama testi olan smear+ hpv tiplendirme testi ile saptanabilir. En çok bilinen kansere yol açan HPV tipleri 16 ve 18 iken genital siğillere en çok yol açan tipleri 6 ve 11'dir.
HPV değişiklikleri tümör oluşumu öncesi lezyonlar görülmezse tedavi edilmezler, çünkü kendiliğinden tedavi olma olasılıkları yüksektir. Bu nedenle, tümör oluşumundan önceki hafif lezyonlar 30 yaşın altında genellikle tedavi edilmez. Hastalık kendisini kondilom (genital siğil) olarak gösterdiyse o zaman yakma (koterizasyon), dondurma (cryo), podofilin ve imiquimod uygulaması ya da büyük lezyonlar mevcut ise bunların çıkarılması gibi çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur.
HPV ‘den korunmak:
Çok eşlilik HPV bulaşması için en önemli risk faktörüdür. Eşlerden birinin daha önce HPV ile karşılaşması da HPV bulaşmasına yol açabilir. Prezervatif kullanmak bulaşmayı belirgin olarak azaltır. HPV korunmasında bir diğer yöntem de aşıdır. Aşı önlem amaçlı uygulanır. Tedavi edici özelliği yoktur.
HPV aşısı, virüs ile karşılaşılmadan ve cinsel aktivite başlamadan önce yapılması önerilmektedir. 9 yaş itibarıyla cinsel aktivitesi başlamamış kız çocuklarına 3 doz (0, 1 ve 6. aylarda) yapılması uygundur.
Aşılar genellikle yüksek riskli HPV tiplerinden en sık görülenleri olan HPV 16 ve 18’e ve diğer alt tiplere uygun hazırlanmıştır. Aşıların koruyucu etkilerinin en az 7 yıl sürdüğü görülmektedir.